Tại buổi phòng vệ thương mại diễn ra sáng 27/10, bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập cho biết, số lượng hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam ngày càng nhiều, do các hiệp định thương mại nên số lượng sẽ tăng mạnh. . Ký kết Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) Việt Nam hiện đang ký 13 hiệp định thương mại tự do (FTA), sẽ kết thúc lộ trình xóa bỏ thuế quan trong vòng 10 năm tới. Do đó, sẽ có 70% đến 100% số dòng thuế được mở cửa hoàn toàn cho các đối tác. Bà Đông dẫn số liệu của Bộ Tài chính tính đến năm 2018 cho thấy, nhập khẩu ASEAN tăng 12,4%, Trung Quốc tăng hơn 11,8%, Liên minh Kinh tế Á-Âu tăng 48,6% … “Tốc độ tăng nhìn chung là rất cao và đồng đều Một số thị trường hậu FTA phát triển rất mạnh và trong nhiều trường hợp là tăng trưởng theo chiều dọc. ”-Trang cho biết, rất may là số liệu của năm 2017 (do không đủ số liệu trong các năm tiếp theo) nên đã vào Việt Nam để sử dụng. Tỷ trọng hàng hóa được ưu đãi thuế quan tương đối thấp, đạt 14,63%. Tuy nhiên, tại các thị trường thường xuyên sử dụng như ASEAN và Australia-New Zealand, vẫn còn 47% mặt hàng. Số liệu tăng trưởng nhập khẩu theo mặt hàng cho thấy nguyên liệu là nguyên liệu thô. , Đã tăng mạnh trong giai đoạn 2015-2018. Ví dụ, nhiên liệu, dầu nhờn và các nguyên liệu liên quan tăng 38,9% trong năm 2018 so với -1,4% của năm 2016; nguyên liệu thô không dùng cho thực phẩm (trừ nhiên liệu) tăng 23,3% so với -3,8%. …
Mặt khác, tên các đối tác nhập khẩu của Việt Nam cũng rất quen thuộc và họ thường tiến hành các cuộc tư vấn kinh doanh. Ví dụ, từ năm 1995 đến năm 2019, Trung Quốc đã tiến hành điều tra bảo hộ mậu dịch với 1.515 vụ, 4 nước ASEAN (Indonesia, Philippines, Thái Lan, Singapore) hơn 500 vụ, Hàn Quốc 462 vụ và Ấn Độ 293 vụ. Bà Trang nói: “Chúng ta đã nhập rất nhiều thứ từ các đối tác này”, yêu cầu các nước này cạnh tranh và nhập khẩu vào Việt Nam một cách thiếu lành mạnh.
Hiện nhiều nước đang tăng cường bảo hộ mậu dịch với Việt Nam. “Theo thống kê chính thức của WTO từ năm 1995 đến năm 2019, Việt Nam đứng thứ 15 về số vụ điều tra”, ông Lê Triệu Dũng, Cục trưởng Cục Thương mại và Quốc phòng, Bộ Công Thương cho biết. Chỉ trong 9 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã mở cuộc điều tra gần 200 vụ, ảnh hưởng đến kim ngạch 12 tỷ USD.
Bà Phạm Châu Giang, Phó Vụ trưởng Vụ Thương mại – Quốc phòng (Bộ Công Thương) cho biết, thiệt hại do những sự cố này gây ra là rất lớn. “Ngay cả khi có quyết định điều tra, xuất khẩu đã giảm rất nhiều. Thậm chí sau hai tháng điều tra, phía Việt Nam đã hoàn toàn ngừng xuất khẩu”, bà nói. Ngoài việc sụt giảm kim ngạch xuất khẩu, công ty còn có thể mất thị trường tại nước bị điều tra và các thị trường khác do các vụ việc xảy ra khắp nơi. Ví dụ, nhiều công ty sản xuất túi nhựa (dùng trong siêu thị) phải ngừng sản xuất sau khi Mỹ áp thuế đối kháng. Bà chỉ ra rằng những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế mà còn ảnh hưởng đến an sinh xã hội.
Ông Dong cho rằng có 3 nguyên nhân khiến số lượng các vụ kiện bảo hộ thương mại với Việt Nam tăng mạnh trong giai đoạn này. Điểm bây giờ, cùng điểm trong tương lai. Trước hết, Việt Nam đã hội nhập sâu rộng. Thứ hai, các sản phẩm của Việt Nam được hưởng nhiều lợi ích, làm tăng khả năng xuất khẩu và đe dọa thị phần của các nhà sản xuất tại các nước nhập khẩu. Thứ ba, thế giới đang đối mặt với xu hướng ngày càng gia tăng của chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch. Vì vậy, trong tương lai gần, các công ty Việt Nam nên xem xét thực tế này và tích hợp các kế hoạch và chiến lược kinh doanh của mình.
Bộ Công Thương khuyến nghị các công ty xây dựng chiến lược. Chiến lược xuất khẩu đa dạng hóa thị trường tránh phát triển “quá nóng” một chỗ. Các công ty phải tăng cường cạnh tranh thông qua chất lượng và hạn chế cạnh tranh về giá. Các công ty phải có kiến thức cơ bản về luật phòng vệ thương mại và chuẩn bị các nguồn lực để đối phó với các rủi ro kiện tụng. Công ty phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của giấy chứng nhận xuất xứ, không được gian lận xuất xứ và trốn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại.
Ngoài ra, Bộ Công Thương đang xây dựng năng lực dự án nhằm nâng cao năng lực phòng vệ thương mại, trong đó có sự tham gia của nhiều bộ. Bởi vì Bộ cho rằng không thể nâng cao năng lực của công ty và ngành sản xuất nếu chỉ dựa vào một vài thể chế riêng biệt.